Bí mật đằng sau các ứng dụng điện thoại

Đằng sau các ứng dụng thú vị đang được cài đặt trên thiết bị di động là cả một câu chuyện.

Theo khảo sát mới nhất của Kaspersky, bình quân một người dùng Android cài đặt đến 66 ứng dụng trên điện thoại Smartphone và máy tính bảng của họ. Họ cài đặt ít nhất 12 ứng dụng mới và xóa đi 10 ứng dụng mỗi tháng, tương đương bình quân con số ứng dụng trong máy tăng lên 2 ứng dụng/ tháng.

Chuyện không có gì đáng để nói nếu như không đề cập đến vấn đề ứng dụng rác và tình trạng đánh cắp dữ liệu đang bùng phát hiện nay. Theo dữ liệu Bảo mật Mạng Kaspersky, 96 trên 100 ứng dụng Android vận hành ngầm trên thiết bị người dùng, 83 trên 100 ứng dụng có quyền truy cập những thông tin nhạy cảm của người dùng như dữ liệu danh bạ, tin nhắn, lịch sử cuộc gọi, tập tin trong thẻ nhớ và hơn thế nữa.

83% ứng dụng có quyền truy cập các thông tin nhạy cảm của người dùng

Kaspersky Lab đã thử nghiệm để kiểm soát hành vi của những ứng dụng hàng đầu thế giới. Hãng tiến hành cài đặt 66 ứng dụng Android phổ biến hàng đầu vào trong một thiết bị mới. Và kết quả cho thấy, trong 66 ứng dụng được cài đặt có 54 ứng dụng khởi chạy ngầm và tiêu hao đến 22MB dữ liệu mạng mỗi ngày mặc dù người dùng không hề thực hiện bất kỳ thao tác tương tác nào với ứng dụng.

Thật ra hệ điều hành Android có cung cấp một chức năng kiểm soát mọi hành vi của ứng dụng được cài đặt trên thiết bị được gọi là Cấp quyền ứng dụng (Giấy phép ứng dụng). Nhưng hầu hết người dùng lại bỏ qua công cụ mạnh mẽ này: chỉ 40% người dùng kiểm soát quyền hạn của mọi ứng dụng họ cài.

Một vấn đề khác cần phải bàn đó chính là cài đặt nhiều ứng dụng không cần thiết có thể làm thiết bị trở nên dễ bị xâm nhập do chứa nhiều lỗ hổng bảo mật. Thường thì không mấy người dùng thích cập nhật ứng dụng của mình. Chỉ 65% người dùng lập tức nâng cấp ứng dụng trên thiết bị của họ khi có phiên bản cập nhật mới, và 24% người dùng làm điều này khi họ bị ép phải cập nhật để sử dụng ứng dụng. Càng nhiều ứng dụng được cài đặt, người dùng càng mất nhiều thời gian để cập nhật toàn bộ ứng dụng trên máy, điều này làm họ trở nên ngại cập nhật, dẫn đến nhiều lỗ hổng bảo mật tồn tại trên thiết bị.

Không chỉ người dùng hời hợt trong cập nhật ứng dụng, mà ngay cả các nhà phát triển ứng dụng cũng thế. Kaspersky Lab đã hết sức lo ngại khi báo cáo cho biết 88 trong 300 ứng dụng phổ biến hàng đầu thế giới không hề cập nhật mới, tạo điều kiện cho tội phạm mạng tấn công người dùng qua lỗ hổng bảo mật.

Ứng dụng điện thoại là một phần hết sức quan trọng của điện thoại Smartphone cũng như máy tính bảng, nên việc gỡ bỏ toàn bộ chúng là điều bất khả thi. Thay vì phải đau đầu vì chúng, hãy nghiêm túc thực hiện các lời khuyên này:

• Đừng vội cài đặt hàng tá ứng dụng mới khi chưa biết chúng dùng để làm gì, có cần thiết hay không. Trước khi nhấn vào nút cài đặt ngay trên Google Play, hãy dừng lại vài giây để suy nghĩ xem có thật sự cần sử dụng ứng dụng này hay không.
• Thường xuyên xóa những ứng dụng không còn sử dụng nữa. Tập thói quen dọn dẹp danh sách ứng dụng đã cài đặt trên máy, xem xét mình có dùng ứng dụng này trong tháng, sử dụng bao nhiêu lần trong những tuần này để xóa đi những ứng dụng không cần thiết.
• Luôn giữ cho ứng dụng được cập nhật phiên bản mới nhất. Những phiên bản mới thường chứa bản vá lỗi bảo mật, giúp ứng dụng an toàn hơn trước những đợt tấn công của tội phạm mạng và tránh rò rỉ các dữ liệu quan trọng của người dùng. Google Play có hỗ trợ tính năng tự động thông báo và cập nhật mới tất cả ứng dụng được tải từ Google Play, nên nếu bạn không có nhiều thời gian để cập nhật từng ứng dụng một, hãy để Google làm thay việc đó.
• Thường xuyên kiểm tra thiết lập cấp quyền ứng dụng. Đặc biệt chú ý những ứng dụng đòi truy cập thông tin nhạy cảm, thử suy xét ứng dụng này có được phép lấy những thông tin này hay không. Chẳng hạn đối với một ứng dụng chỉnh ảnh thì có cần quyền truy cập dữ liệu cuộc gọi? Trong các bài viết sắp tới, Kaspersky Proguide sẽ hướng dẫn chi tiết cách thực hiện thiết lập quyền này.
• Nên sử dụng một ứng dụng bảo mật diệt virus và quét lỗ hổng ngay trên thiết bị, điều này giúp người dùng hạn chế những ứng dụng độc hại có thể cài đặt trên thiết bị.

Minh Hương