Công nghệ AI lên ngôi, Google lại dần mai một giá trị cốt lõi?
Với nhiều người trong số chúng ta, Google từng là cánh cổng dẫn vào thế giới Internet đầy thú vị. Một trang chủ sạch sẽ, gọn gàng – như ốc đảo giữa ma trận hỗn độn của thế giới web cuối thập niên 90. Chính sự đơn giản, hiệu quả và tinh tế ấy đã đưa Google lên ngôi. Nhưng rồi ở đâu đó trên chặng đường phát triển của công ty, triết lý ấy bị bỏ rơi.
Thời hoàng kim của thanh tìm kiếm Google Search
Đột phá lớn của Google là thuật toán PageRank. Khác với những công cụ tìm kiếm thời đó (chỉ đếm số lần từ khóa xuất hiện – dẫn đến kết quả spam), PageRank đo lường độ uy tín của trang web dựa trên số lượng và chất lượng liên kết từ các trang khác.
Không chỉ thông minh về thuật toán, Google còn cực kỳ giản dị về giao diện. Trong khi đối thủ nhồi nhét tin tức, quảng cáo lên trang chủ, Google chỉ có mỗi logo và thanh tìm kiếm. Thời dial-up "cùi bắp", trang này tải nhanh như chớp – ưu thế khiến người dùng "mê như điếu đổ".
Google từng bài xích mô hình tìm kiếm kiếm tiền bằng quảng cáo. Sau này họ vẫn giữ quảng cáo chữ đơn giản. Chính sự kết hợp giữa kết quả chuẩn + trải nghiệm mượt mà đã đưa Google lên ngôi vị bá chủ. Bạn thấy rõ Google trân trọng những giá trị này:
Nút "Tôi thấy may mắn" (I’m Feeling Lucky) đưa thẳng tới kết quả đầu tiên – đầy tự tin vào thuật toán
Hiển thị số lượng kết quả và thời gian tìm kiếm như lời khẳng định: "Tôi giúp bạn tìm thứ bạn cần – nhanh nhất có thể!"
Google Search dần “mất đi bản ngã”
Bạn hẳn đã nhận ra Google Search thay đổi chóng mặt. Trang kết quả giờ chẳng còn là "thiên đường tối giản" ngày xưa, mà thay vào đó bị nhồi nhét quảng cáo, các tính năng bổ sung mà nhiều người không dùng đến, và vô số liên kết khiến bạn cuộn chuột mỏi tay.
Ngày trước, Google muốn đưa bạn nhanh chóng rời khỏi trang kết quả tìm kiếm để tới thông tin bạn cần. Còn giờ đây, Google muốn nhốt bạn trong hệ sinh thái của họ.
Sự thay đổi này được thể hiện rõ nhất tại Google I/O 2025. CEO Sundar Pichai khoe: "Người dùng hiện tìm kiếm nhiều hơn mỗi phiên và gõ truy vấn dài hơn!" . Ông gọi đó là "tiến bộ". Nhưng hãy thử suy xét kỹ: Đây chính là sự “phản bội” đối với triết lý nền tảng mà Google từng xây dựng.
Vì không thể tìm thấy thứ mình cần ngay lần truy vấn đầu, bạn phải mò mẫm trong mê cung kết quả, cố diễn đạt lại câu hỏi cho "hợp gu" thuật toán. Vậy đó, sự cải tiến giờ đôi khi lại dẫn đến phiền toái.
Còn AI thì sao?
Google sẽ biện minh: "Tổng quan AI (AI Overviews) chứng tỏ chúng tôi muốn bạn có thông tin nhanh!". Đúng là đọc AI nhanh hơn click link, nhưng độ chính xác thì đáng ngờ. Quan trọng hơn: AI là giải pháp cho vấn đề do chính Google tạo ra. Thế nhưng, thực trạng lại khác
Google giờ tự tạo câu trả lời thay vì dẫn bạn tới nguồn tin. Dù AI có chuẩn đi nữa, việc một công ty nắm quyền kiểm soát thông tin là điều đáng sợ. Chúng ta đang hỏi Google mọi thứ trên đời.
Một công ty từng cách mạng hóa truy cập thông tin bằng sự nhanh-gọn-giản dị, giờ lại cố tình kéo dài trải nghiệm. Ngọn hải đăng hiệu quả ngày nào giờ giống trò câu giờ – khiến bạn mắc kẹt trong hệ sinh thái của họ, bất chấp bạn có muốn hay không.