Liberty Reserve khó xử ở Việt Nam

Bản tin VTV1 sáng ngày 30/5/2013 đã cho biết, tại Việt Nam, ngày 28/5/2013, Cục Cảnh sát hình sự, Bộ Công an (C45) đã kết luận điều tra vụ án kinh doanh trái phép tiền điện tử Liberty Reserve. Đây là vụ án liên quan đến "tiền ảo" (ví điện tử) lần đầu tiên được xử lý tại Việt Nam.

Liberty Reserve khó xử ở Việt Nam

Theo nhận định của cơ quan chức năng , tiền Liberty Reserve có thể là "điểm cuối cùng" trong quá trình hoạt động phạm tội. Bọn tội phạm sẽ rửa khoản tiền bất hợp pháp thu được từ mua bán thông tin thẻ tín dụng, trộm cắp hàng hóa, tống tiền, làm thẻ tín dụng giả, cá độ bóng đá... thanh toán cho nhau bằng tiền Liberty Reserve sau đó được đổi thành tiền VNĐ hoặc tiền ngoại tệ.

Trao đổi với truyền thông, ông Nguyễn Ngọc Dũng - Chủ tịch Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM) cho biết, mô hình Liberty Reserve đang hoạt động tại tên miền libertyreserve.com.vn về bản chất là một loại hình kinh doanh "tiền ảo", đây chính là một cổng trung gian thanh toán mà LR là đồng tiền ảo phục vụ cho quá trình luân chuyển tiền ảo.

Thông thường, với loại hình dịch vụ trung gian thanh toán do các doanh nghiệp Việt Nam cung cấp sẽ có một mạng lưới nhà cung cấp dịch vụ và mạng lưới chấp nhận, thanh toán bằng ví điện tử của doanh nghiệp này. Nhưng Liberty Reserve là cổng thanh toán điện tử cho phép khách hàng mở tài khoản dễ dàng chỉ với một địa chỉ email, do đó LR không dễ liên kết được với các ngân hàng tại Việt Nam để kinh doanh một cách đàng hoàng.

Tiền có thể là ảo nhưng rửa tiền là thật và trái pháp luật

Khó xác định chứng cứ kết tội rửa tiền

Trao đổi với ICTnews về vụ "tiền ảo" Liberty Reserve mà C45 mới công bố kết luận điều tra, một lãnh đạo của Cục Phòng, chống rửa tiền (Ngân hàng Nhà nước) cho rằng, việc xác định tính pháp lý của tiền LR rất khó khăn, vì hiện nay Ngân hàng Nhà nước vẫn chưa công nhận và chưa quản lý "tiền ảo". Liberty Reserve không phải là ngoại tệ và trang web libertyreserve.com.vn cũng không phải là điểm thu đổi ngoại tệ, do đó trách nhiệm quản lý các hoạt động của đồng tiền LR không thuộc thẩm quyền của Ngân hàng Nhà nước.

Tại Mỹ, mạng chuyển tiền trực tuyến Liberty Reserve đang bị cáo buộc là một ổ tội phạm trá hình giúp rửa hơn 6 tỷ USD từ trộm cắp đến kinh doanh khiêu dâm trẻ em. Cho đến khi bị đóng cửa vào tuần trước thì mạng lưới đặt trụ sở tại Costa Rica này có khoảng 1 triệu người sử dụng (trong đó hơn 200.000 người tại Mỹ) và xử lý hơn 55 triệu giao dịch bất hợp pháp trị giá đến 6 tỷ USD.

Điều tra quan trọng nhất là chứng cứ song với tội phạm mạng thật bất khả thi

Còn ở Việt Nam, theo lời vị lãnh đạo Cục Phòng, chống rửa tiền kể trên, rất khó xác định nguồn tiền mà người ta dùng để mua LR có phải là tiền bất hợp pháp hay không nên cũng không thể xác định các đối tượng kinh doanh "tiền ảo" có rửa tiền hay không. Do đó, cơ quan điều tra chỉ có thể khởi tố những đối tượng này về tội kinh doanh trái phép (mà chưa thể khép vào tội có mức độ nặng hơn là rửa tiền).

Ông Cao Văn Lộc thì cho rằng, trong điều tra quan trọng nhất là chứng cứ song với tội phạm mạng việc thu thập chứng cứ đã khó khăn, việc chuyển hóa chứng cứ điện tử, quản lý chứng cứ còn khó khăn hơn nhiều. Bên cạnh đó, chứng cứ điện tử và trình tự thủ tục thu thập, phân tích, phục hồi, giám định loại chứng cứ này chưa được quy định trong Bộ luật Tố tụng Hình sự. Một số văn bản quy phạm pháp luật về CNTT, viễn thông, thương mại điện tử, thanh toán thẻ, thanh toán điện tử còn nhiều sơ hở để tội phạm lợi dụng hành vi phạm tội. Do đó, công tác đấu tranh với loại tội phạm rửa tiền qua mạng công nghệ cao còn rất khó khăn.

Theo ICTnews