Cách nhận biết máy tính bị nhiễm virus

Những người sử dụng máy tính đều đã quá quen thuộc với khái niệm virus và cũng nhận biết được phần nào những tai hại khi máy tính nhiễm virus. Tuy nhiên, không phải ai cũng lường trước được nguy cơ khi nào thì máy bị nhiễm virus và các phần mềm độc hại. Bài viết sau đây sẽ cung cấp cho bạn cách nhận biết các dấu hiệu cảnh báo rằng máy tính của bạn đã bị xâm phạm

Cách nhận biết máy tính bị nhiễm virus

A. Virus – căn bệnh thế kỷ của máy tính

Malware (từ ghép của malicious và software) là phần mềm độc hại, nó là một loại phần mềm hệ thống do các tin tặc hay những người thích đùa tạo ra nhằm gây hại cho các máy tính. Tùy theo cách thức mà tin tặc sử dụng, các loại malware sẽ có mức độ nguy hiểm khác nhau, từ việc chỉ hiển thị các cửa sổ mang thông điệp hù dọa tới việc tấn công chiếm quyền kiểm soát máy tính và lây lan sang các máy tính khác. Do vậy malware bao gồm virus, worm, trojan, spyware, adware, keyloger, backdoor, rootkit.

Malware, virus máy tính có khả năng tự sao chép chính nó từ đối tượng lây nhiễm này sang đối tượng lây nhiễm khác (đối tượng lây nhiễm có thể là các file chương trình, các file văn bản…). Sau khi lây nhiễm vào máy, phần mềm độc hại có thể làm máy tính hoạt động chậm, làm hỏng các file bị lây nhiễm, làm mất dữ liệu, gây lỗi hệ thống…

B. Các dấu hiệu nhận biết máy tính bị nhiễm malware, nhiễm virus

1. Pop-up quảng cáo xuất hiện cả khi không bật trình duyệt.

Các phần mềm độc hại tấn công nạn nhân bằng các cửa sổ, trang pop-up quảng cáo. Đôi khi chúng quảng cáo cho các sản phẩm hợp pháp nhưng nhiều lúc chúng lại chứa các đường dẫn tới các trang web độc hại và hậu quả là máy tính của bạn sẽ bị lây nhiễm.

2. Điều hướng trình duyệt bị thay đổi.

Không hẳn tất cả các trang web được điều hướng tới đều là các trang web độc hại. Nhưng nếu bạn đang muốn truy cập vào Google mà lại bị chuyển hướng tới một trang tìm kiếm lạ mắt thì gần như chắc chắn máy tính của bạn đang gặp vấn đề. Đôi khi các phần mềm độc hại sử dụng phương thức chuyển hướng rất tinh vi.

3. Chương trình bảo mật lạ trên máy bạn đưa ra những cảnh báo đáng sợ.

Có nhiều trường hợp bạn nhận được những thông báo máy nhiễm virus nghiêm trọng từ chương trình bảo mật mà bạn không hề thiết lập trên máy. Đó là chiêu lừa phổ biến vì nó sinh lợi cao nhất. Những thủ phạm sử dụng phương thức tấn công từ phần mềm tải về hoặc các kỹ thuật tấn công lén lút khác để cài đặt phần mềm chống virus giả mạo lên trên máy của bạn. Có thể bạn sẽ phải đăng ký và thanh toán một khoản tiền để công cụ này thực hiện “khắc phục” các vấn đề cho bạn. Và tất nhiên quá trình quét malware với phần mềm chống virus giả mạo này sẽ diễn ra rất nhanh vì thực sự nó chẳng làm bất cứ điều gì.

4. Có những bài viết lạ nhân danh bạn xuất hiện trên các trang mạng xã hội

Malware lây lan qua Facebook và các mạng xã hội khác bằng cách tạo ra các bài viết giả mạo. Đôi khi malware còn tự động gửi tin nhắn inbox cho bạn bè của bạn trên các mạng xã hội. Thông thường những  bài viết hay status này mang tính kích động rất cao. Bất cứ ai nhấp vào đường dẫn sẽ trở thành nạn nhân tiếp theo.

5. Xuất hiện một chương trình kiểm soát máy tính của bạn và đòi tiền chuộc.

Một số malware kiểm soát máy tính hoặc dữ liệu của bạn theo đúng nghĩa đen và đòi tiền chuộc từ phía bạn. Một số malware đòi tiền chuộc công khai rằng nó có thể sẽ mã hóa toàn bộ hình ảnh và tài liệu của bạn và nó muốn bạn trả tiền để có thể nhận lại hình ảnh và tài liệu. Tất nhiên, ngay cả khi bạn đã trả tiền, hệ thống của bạn cũng có thể sẽ không trở lại tình trạng ban đầu

6. Đột nhiên bạn không thể sử dụng các công cụ hệ thống phổ biến.

Một người dùng thông thạo máy tính nghi ngờ rằng máy tính của mình bị nhiễm malware có thể khởi động Task Manager để điều tra, hoặc kiểm tra các thiết lập bằng Registry Editor. Nhưng bỗng nhiên bạn nhận được thông báo rằng quyền truy cập vào những bước này đã bị khóa bởi người quản trị? Nghĩa là máy tính của bạn đã bị nhiễm malware và chúng đang thực hiện những nỗ lực để tự bảo vệ mình.

7. Những dấu hiệu dễ nhận biết khác:

Truy xuất tập tin, mở các chương trình ứng dụng chậm.

Duyệt web chậm, nội dung các trang web hiển thị trên trình duyệt chậm.

Góc phải màn hình xuất hiện cảnh báo tam giác màu vàng: “Your computer is infected”, hoặc xuất hiện cửa sổ “Virus Alert”…

Các file lạ tự động sinh ra khi bạn mở ổ đĩa USB.

Xuất hiện các file có phần mở rộng .exe có tên trùng với tên các thư mục.

Cách khắc phục

Cách khắc phục sẽ không bạo lực như thế này mà lại cực kỳ hiệu quả

Một số loại malware làm tất cả mọi cách để ẩn đi tất cả các hoạt động và không để lại những dấu vết có thể nhìn thấy được. Ngay cả khi người dùng không nhận thấy bất cứ điều gì bất thường, máy tính của vẫn có thể là nơi trú ngụ của một con bot, nó lặng lẽ chờ đợi hướng dẫn từ hệ thống điều khiển, hay những trojan được điều khiển từ xa nhằm ăn cắp những thông tin cá nhân. Vì vậy, để đảm bảo an toàn cho máy tính, người dùng nên chọn một phần mềm diệt virus tốt để cài đặt và sử dụng thường xuyên, lâu dài.

Nếu đã có một trong những phần mềm anti-virus nhưng có vẻ như malware đã vượt qua sự bảo vệ của chương trình đó, hãy chắc chắn rằng phần mềm chống virus được cập nhật thường xuyên, đầy đủ và đáng tin cậy.  

Xem thêm bài “Lợi ích của việc sử dụng các phần mềm diệt virus bản quyền” ở đây.

e-Míp tổng hợp